کد مطلب:34629 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:30

گنجینه پرسمان » اعتقادات

آيا «توسل» به معصومين با توحيد عبادي منافات ندارد؟

توسل مسلمانان به معصومين(ع) كه براي جلب نعمتهاي اِلاهي صورت ميگيرد، با توحيد عبادي منافات ندارد؛ چنانكه انسان تشنه براي رفع عطش به طرف چشمهسار ميرود و اگر بنشيند و عمداً به طرف آب نرود و دعا كند كه تشنگي او برطرف گردد، سيراب نميشود؛ زيرا تنها وسيله دفع تشنگي، آب زلال است. پيامبر اكرم(ص) و اميرالمؤمنين و ساير معصومين(ع) در رفع حوايج انسان، مجراي نعمت و فيض اِلاهياند و رجوع به آنان مانند رجوع به آب زلال براي رفع عطش است.



از اينرو، اميرالمؤمنين(ع) ميفرمايد هنگام دعا ابتدا بر اهل بيت(ع) صلوات بفرستيد تا در اثر ريزش نعمت و رحمت اِلاهي برآنان به شما نيز نعمت برسد «إذا كانت لك إلي الله سبحانه حاجةٌ فابْدأ بمسألة الصّلوة علي رسوله(ص) ثم سل حاجتك فإنّ الله أكرم مِن أنّ يُسأل حاجتين فيقضي أحداهما ويمنع الاخري» (نهج البلاغه، حكمت 361). اگر توسل درست تحليل شود، نه با توحيد ناب مخالف است و نه مستلزم شرك يا محظور ديگر؛ چون خواستن از اهل بيت يعني درخواست از خدا، از مسير كساني كه مجرا و مظهر فيض اويند.



نيايشهاي امام سجاد(ع) در «صحيفه سجاديه»، محفوف به صلوات بر اهل بيت(ع) است و اين، احترامي ساده و تأدبي اعتباري يا نظير ناقوس كليسا نيست؛ بلكه ادبي ديني آميخته با عقل، و عجين با برهان است؛ زيرا گرچه خداي سبحان به همه چيز محيط است، ليكن همگان اين استعداد را ندارند كه مستقيماً از ذات ربوبي مستفيض شوند. از اينرو، ذوات مقدس معصومين(ع) واسطه تنزّل نعمت و رحمت اِلاهي براي آنهايند.



ترديدي نيست كه اين​گونه معارف براي اصحاب معارف، مفاتيح غيب است و براي گرفتاران حجاب غفلت و تعصب، مغاليق غيب است؛ چنان​كه كليد دو لبه دارد كه باگرداندن آن به جهتي خاص، مفتاح است و در بسته را ميگشايد و با چرخاندن آن به سوي ديگر، مِغْلاق است و درِ باز را ميبندد.



آيات قرآن و روايات معتبر، براي مفسري كه داراي قلبي طاهر و روشن است، كليدِ درِ گنجبنههاي معارف اِلاهي است كه به روي او گشوده خواهد شد؛ چون امام سجاد(ع) ميفرمايد «ايات القرآن خزائن العلم فكلّما فتحت خزانة فينبغي لك أن تنظر فيها» (بحار، 89/216). اگر كليد فهم مطالب به جهت صحيح آن چرخانده شود، با هر آيهاي، درِ مخزني از مخازن اِلاهي گشوده شود، بنابراين معارفي چون مظهريت و توسل، در پرتو برخورد صحيح با قرآن، و با دلي پاك كاملاً روشن است.

---

آية الله جوادي آملي


علي(ع) مظهر اسماي حُسناي الاهي